عصر پنجشنبه، یکم بهمن ماه سال یک هزار و سیصد و نود و چهار، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همراهی گنجینه ی پژوهشی ایرج افشار، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، بنیاد ملت، انتشارات فرهنگسرای میردشتی، انتشارات کتاب خورشید و مجله ی بخارا در دویست و بیست و ششمین نشست از مجموعه شب های بخارا، میزبان شب سفردر ایران بود.
در ابتدای جلسه علی دهباشی ضمن خوشامدگویی با یادی از ایرج افشار و استاد منوچهر ستوده گفت:” اگر ایرج افشار در کنارمان بود بی شک امشب،یکی از شب های مورد علاقه ی ایشان بود.” علی دهباشی در ادامه به کار دشوار پژوهش و چاپ و نشر و ارائه ی فرهنگ اشاره کرد:”باید به دو ناشر کتاب سفر در ایران نوشته ی استاد منوچهر طیاب تبریک گفت و امیدواریم ایرانیانی که به فرهنگ و تاریخ و جغرافیای ایران علاقه مند هستند به این مجموعه کتاب توجه کنند و حداقل با تهیه ی این کتاب امکان ادامه ی حیات نشر برای این دو ناشر را فراهم نمایند.”
سخنران نخست جلسه خسرو سینایی از سابقه ی آشنایی شصت ساله اش با منوچهر طیاب گفت و با اشاره به این جمله که:” آسان را مشکل گفتن، آسان است. مشکل را آسان گفتن، مشکل است.” به نثر زیبا و شیوا و تصویری طیاب پرداخت.
اسعد نقشبندی عکاس مجموعه ی سفر در ایران از خصلت بخشندگی خالق مستند ساز ایرانی سخنانی گفت: ” اشخاصی چون منوچهر طیاب که می توانند با تواضع و حوصله و با تمام ندانستن های دیگران کنار بیایند و به سوالات پیش پا افتاده ی اشخاص پاسخ گویند، نایاب هستند.” وی به تجربه ی مشترک خود و طیاب در آثاری چون مستند علی اکبر صنعتی، نقاشی ایرانی از آغاز تا دوره ی قاجار، مستند آستان قدس رضوی و … اشاره کرد. نقشبندی مجموعه ی سفر در ایران را اثر متفاوتی از جهت انتشار کتاب و لوح فشرده ی فیلم مستند حرفه ای در کنار هم، دانست.
اسماعیل میرفخرایی به افتخار تجربه ی گویندگی خود در این مستند پرداخت و بیان کرد:”فیلم های طیاب برای ایران ابدی است. امیدوارم روزی فیلم هایی نظیر طیاب و سینایی ساخته شود نه فیلم های بوتیکی!”
مسعود کازری مدیر انتشارات کتاب خورشید گزارشی از نحوه ی چاپ این مجموعه را قرائت کرد و سخنان خود را اینچنین به پایان رساند که شخصیت های فرهنگی مانند منوچهر طیاب به مرور زمان تبدیل به گنجی بی پایان می شوند.” وی در مورد ترجمه انگلیسی کتاب بیان کرد که امیدواریم گشایشی در شرایط اقتصادی چاپ و نشر مجموعه ی سفر در ایران به زبان انگلیسی به وجود آید تا در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران رونمایی شود.
سخنران پایانی این نشست منوچهر طیاب از سختی و پستی ها و بلندی های پژوهش در دوران جوانی خود گفت و سپس به خاطره ی خود در جمع آوری فیش های تاریخی و اسناد ملی بر اساس فیلم های مستند در وین به دستور استادش پرداخت و نتیجه ای که او را به ساخت مستند در مورد کشورش ترغیب کرد. وی گفت:” سعی کردم آنچه را که می نویسم، خواننده ببیند. کتابی که می شود دید و فیلمی که می شود خواند!”
در بخشی از جلسه گزیده ای از فیلم مستند سفر در ایران به نمایش درآمد. در خاتمه از مجموعه کتاب_فیلم سفر در ایران با حضور اسماعیل میرفخرایی، مهدی میردشتی، خسرو سینایی، پروفسور کارلو چرتی، هایده مشایخ، جعفر راثی، مسعود کازری، اسعد نقشبندی رو نمایی شد.
در بخشی از کتاب همراه باد در دل تنهایی کویر می خوانیم: ” آن روز در خرابه های ارگ بم بالا و پایین می رفتم. لحظه ای از عاقبت غم انگیز لطفعلی خان غافل نبودم. انگار تاریخ جلو چشمانم تکرار می شد، بدون آنکه بتوانم نقشی در تغییر آن داشته باشم. خیلی دیر شده بود. در آن بعد از ظهر داغ، کاری از دست من برای لطفعلی خان تاریخمان ساخته نبود.”
