یادداشتی برای شبِ پلی برای دو زبان
8 اردیبهشت 1401، کتابخانة «اروپایی» شهرداری رم، خیابان ساویا، پلاک 15/13، 28 آوریل 2022
درود بر مهمان‌های گرامی و سپاس از برگزارکنندگان شبِ پلی برای دو زبان، به خصوص دو شخصیت فرهنگی علی دهباشی و ابوالحسن حاتمی که دوستی با هر دو از بخت‌یاری من بوده و هست.
همچنین، هم‌زمانی انتشار پنجاهمین اثر از مجموعة ادبیات ایتالیایی کتاب خورشید با برگزاری این شب فرهنگی در ایتالیا را به فال نیک می‌گیرم.
پنجاهمین اثر این مجموعه به کتاب «مترجم خائن نیست» (گزیدة مقالات تئاتر، سینما و ادبیات) ترجمه و تالیف دکتر رضا قیصریه، اختصاص یافته است.
دکتر قیصریه نخستین فردی بود که از حدود بیست سال پیش با راهنمایی خود، ما را در انتخاب، ترجمه از زبان اصلی و شکل‌گیری مجموعه ادبیات ایتالیایی یاری دادند. البته در ادامة مسیر از یاری مترجمین گرانقدری بهره برده‌ایم که قدردان ایشان هم هستم.
رویکرد پنج سال گذشتة ما ترجمه و انتشار آثار نویسندگان امروز ادبیات ایتالیا بود که کارنامة موفقی هم پیدا کرد، کوشش برای دریافت اجازة رسمی از صاحب اثر زبان ایتالیایی در اولویت قرار داشت. از جمله همکاری با ناشر ایتالیایی، فوری لِینا و مدیر با فرهنگ آن فرانکو اسپوزیتو که غیر از همکاری در تبادل اجازة رسمی انتشار کتاب‌ها یک وجه مشترک دیگر هم داشتیم، دوستی مشترک با زنده‌یاد بهمن فرزانه، مترجم محبوب آثار ایتالیایی به فارسی که نمونة بسیار خوبی برای عنوان مراسم این شب است، پلی فرهنگی، پلی برای دو زبان، هر دوی ما به‌عنوان ناشر ایتالیایی و ایرانی از بهمن فرزانه خاطراتی داریم که بسیار شبیه هم هست و این در صورتی است که هیج شناختی از همدیگر نداشتیم. یادش گرامی بهمن فرزانه، که آثار فراموش‌نشدنی از زبان ایتالیایی برای زبان فارسی به یادگار گذاشت.
همچنین از رهگذر آشنایی بیشتر با ناشر ایتالیایی، اتفاق بهتری هم افتاد، قرارداد کتاب انتخابی از «هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی» نیز برای ترجمه و انتشار به زبان ایتالیایی به سرانجام رسید، یعنی تبادلی فرهنگی، یعنی پلی بین دو زبان برقرار شده که امیدوارم با یاری و همت بلند آقای حاتمی و همکاری خانم ناظمی به‌عنوان مترجمین اصلی به‌زودی خبر انتشار این کتاب به زبان ایتالیایی هم جزو خبرهای خوب سال جاری باشد.
انتشار دو کتاب «برای رفتن به آن دنیا خیلی زود است»، اثر «الیزابتا پاسکا» و «عشق در دوران نفرت»، اثر پائولو توردی، سرآغاز این همکاری بود. هر دو کتاب با وجودی که در ژانرهای متفاوت بودند اما خوانندگان خود را یافتند و موردپسند قرار گرفتند. از همینجا به نویسندگان گرامی این دو اثر درود می‌فرستم و امیدوارم این همکاری ادامه داشته باشد.
بخت یار بوده که نقشی در این ارتباط فرهنگی داریم، همین هم باعث خوشنودی ما از کار فرهنگی است، کاری که در شرایط دشوار اقتصادی، اجتماعی دو سال گذشته، از فراگیری ویروس کرونا تا آثار مخرب تحریم‌های اقتصادی، گریبانگیر انتشارات بوده و هست، اما همواره نقطة روشنی برای ادامة کار وجود داشته که برگزاری شب پلی برای دو زبان، گواه درستی مسیر است.
در پایان امیدوارم با گسترش ارتباط فرهنگی، از مجموعة ایران‌شناسی کتاب خورشید، مجموعة 4 جلدی کتاب‌فیلم «سفر در ایران»، یادگار مستندساز برجستة ایرانی، زنده‌یاد منوچهر طیاب هم با معرفی و همت دوستان و استادان ایران‌شناس مقیم ایتالیا، به زبان ایتالیایی ترجمه و منتشر شود.
مسعود کازری
8 اردیبهشت 1401، تهران
