برگزاری شب نمایش فیلم زاگرس، گاهوارة تمدنی کهن همراه با معرفی مجموعة کتاب-فیلم سفر در ایران اثر مستندساز برجسته منوچهر طیاب و همزمانی این مراسم با ثبت فیلم همراه باد در دل تنهایی کویر در حافظة جهانی یونسکو را به فال نیک می گیرم.
يك سال پس از دریافت لوح سیمین بهترین فیلمنامه، کارگردانی و جایزة ویژة رشتة اکتشاف از جشنوارة بین المللی سینمای مستند ترنتو-ایتالیا برای فيلم همراه باد در دل تنهايي كوير، در سال 1381 كتابي با همين نام و به قلم منوچهر طیاب با عنوان دوم «يادداشتهاي تصويري كارگردان» در انتشارات کتاب خورشید منتشر شد.
این کتاب كه به صورت تك‌رنگ و با طراحي كاملاً آزاد متن و عكس چاپ شد، تمرين و تجربة خوبي بود براي گامهاي بعدي در رسيدن به طراحي و تركيبي كه بار تصويري متن را خنثي نكند.
پس از آن تولید فیلم و کتاب دریای پارس تقریباً همزمان شد و در ادامه فيلم‌هاي زاگرس و البرز هم ساخته شد و ما از آقاي طياب جا مانديم.
ما پس از چند آزمون و خطا به اين نتيجه رسيده بوديم كه ساختار یکسانی برای 8 عنوان كتاب تهیه کنیم. رسيدن به اين ساختار برای 4 كتاب به زبان فارسي و 4 كتاب به زبان انگليسي و شناخت مخاطب در زبان مقصد و ترجمه و ويرايش به زبان انگليسي كه تقريبا همزمان با زيرنويس فيلمها انجام ميشد بسيار دشوار بود. به دليل افزايش حجم متن ترجمه نسبت به متن فارسي بايد به الگويي ميرسيديم كه هر فصل كتاب فارسي مانند همان فصل در كتاب انگليسي باشد؛ با همان عكسها و در همان جايي از متن كه در نسخه فارسي تعريف شده بود. بنابراين هر عنوان كتاب فارسي با نسخه انگليسي كتاب همزمان طراحي ميشد تا با كم و زياد شدن صفحهها ضرباهنگ متن كتاب و عكسهاي انتخاب‌شده تغيير نكند و در جاي خود قرار گيرد. براي پديدآوردن چنين آثاري كه مانند آثار ترجمه‌شده، مرجعي در مبدا ندارد و مشابه آن نيز موجود نيست و همچنين براي همسازي تمام موارد (از متن و منابع، سطر و اندازة حروف، تا رنگ و طرح و نقشه و عكس) بايد فكر شود و چندباره كنترل شود، به خصوص كه اين آثار در حوزه ايرا‌ن‌شناسي قرار داشته باشد.
بنابراین چهارده‌سال زمان واقعي براي شكل‌گيري اين مجموعه است که با پشتوانة پنجاه سال سفر، عکاسی، یادداشت و پژوهش منوچهر طیاب با یاری و عکاسی اسعد نقشبندی در قالب مجموعة کتاب-فیلم سفر در ایران ارائه شده است.
مجموعة 4 جلدی كتاب‌هاي سفر در ايران و فيلم‌هاي همراه بر این مبنا شكل گرفت تا با شناختي جديد چشم ما را روشن كند.
همراهی نسخه های فیلم و کتاب با موافقت مدیران بافرهنگِ تولید فیلم انجام گرفت و از این بابت که امکان تامین نظر آقای طیاب را فراهم نمودند، قدردان ایشان هستم.
در پایان اميدوار هستم این مجموعه مورد پسند دوست‌داران فرهنگ ايران قرار گيرد.
مسعود كازري
مديرمسئول انتشارات كتاب خورشيد
20 مرداد 1395 خورشيدي
